راهنمای خرید حافظه SSD

حافظه‌های SSD، جزو مهم‌ترین ابزارهای ذخیره‌سازی اطلاعات در کامپیوترها و لپ‌تاپ‌های امروزی محسوب می‌شوند که مدل‌ها و ظرفیت‌های دارند. SSD ها از آن‌جایی که سرعت بیشتری در مقایسه با HDD ها دارند، برای افزایش سرعت و عملکرد کامپیوترها و لپ‌تاپ‌ها مناسب هستند. اما هنگام خرید SSD باید به چه نکاتی توجه کرد؟ چه فاکتورهایی در خرید آن اهمیت دارند؟ ما در این راهنمای خرید SSD به سوالات فوق جواب می‌دهیم تا بتوانید بهترین و مناسب‌ترین SSD را برای کامپیوتر یا لپ‌تاپ خود انتخاب کنید.

حافظه SSD چیست؟

نام SSD، مخفف عبارت انگلیسی solid-state drive است که به دسته‌ای از حافظه‌های مورد استفاده در کامپیوترها و لپ‌تاپ‌ها گفته می‌شود. در SSD ها برخلاف نسل قبلی هاردها یعنی HDD خبری از قطعات مکانیکی نیست که این امر موجب برتری بلا منازع آن‌ها می‌شود.

در واقع هاردهای HDD خواندن و نوشتن دیتاها را به وسیله چرخاندن یک دیسک انجام می‌دهند اما SSD ها این کار را از طریق یک تراشه انجام می‌دهند؛ در نتیجه SSD ها به دلیل نداشتن قطعه مکانیکی هم در برابر جابجایی مقاوم‌تر هستند و هم از سرعت بیشتری برخوردار می‌باشند. در کل استفاده از SSD ها در لپ‌تاپ‌ها یا کامپیوترها موجب بوت سریع‌تر می‌شوند و البته به انتقال سریع‌تر فایل‌ها کمک می‌کنند.

لازم به ذکر است حافظه‌های SSD در دستگاه‌های بسیار متنوعی از جمله لپ‌تاپ‌ها، کامپیوترها، دوربین‌های دیجیتالی، گوشی‌های هوشمند و تبلت به کار می‌روند. از طرف دیگر قیمت این حافظه‌ها در مقایسه با هاردهای HDD بیشتر است که به دلیل برخوداری از فناوری جدیدتر کاملا منطقی می‌باشد.

انواع فرم فاکتور حافظه SSD

یکی از مهم‌ترین نکاتی که هنگام خرید حافظه‌های SSD باید به آن توجه کنید، انواع فرم فاکتور در آن‌هاست. در واقع فرم فاکتور حافظه SSD تعیین‌کننده نوع، ظاهر و اندازه آن است و انتخاب SSD با فرم فاکتور مناسب بستگی به مادربرد لپ‌تاپ یا کامپیوتر دارد. در حال حاضر مدل‌های ۲.۵ اینچی SATA، M.2 PCIe و M.2 SATA سه فرم فاکتور رایج و پرکاربرد SSD ها هستند که هر یک ویژگی‌های متفاوتی دارند و قادر به ارائه سرعت‌های مختلفی می‌باشند. البته محبوب‌ترین نوع SSD، مدل ۲.۵ اینچی SATA است که بیشتر کامپیوترها و لپ‌تاپ‌ها از این فرم فاکتور پشتیبانی می‌کنند.

• SSD های ۲.۵ اینچی SATA

همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم این نوع SSD ها جزو مرسوم‌ترین و پرفروش‌ترین SSD های بازار محسوب می‌شوند که قیمت پایین‌تری نسبت به بقیه انواع اس اس دی هم‌ظرفیت با فرم فاکتور دیگر دارد. این نوع از SSD ها از رابط اتصال SATA 3 برای انتقال اطلاعات استفاده می‌کنند. رابط SATA 3 می‌تواند اطلاعات را حداکثر با سرعت ۶ گیگابایت بر ثانیه منتقل کند و استفاده از آن‌ها، سرعت بالایی را برای سیستم فراهم می‌کند.

• SSD های M.2 PCIe 

در سال‌های اخیر تکنولوژی چیپ‌های به کار رفته در SSD ها پیشرفت کرده است و آن‎‌ها سریع‌تر شده‌اند؛ در نتیجه دیگر رابط‌های SATA 3 جوابگوی سرعت زیاد انتقال اطلاعات چیپ‌های جدید نیستند و دارای محدودیت‌هایی می‌باشند. پروتکل  NVMe که انقلابی در دستیابی به سرعت‌های بالاتر در حافظه‌های فلش محسوب می‌شوند، امکان استفاده از درگاه‌های پرسرعت مانند PCIe یا همان PCI Express را برای کاربران به ارمغان می‌آورند.

درگاه PCIe شامل نسل‌های مختلفی می‌شود که هر نسل آن، حداکثر سرعت قابل انتقال را تعیین می‌کند. در حال حاضر درگاه‌های نسل سوم و چهارم در بیشتر کامپیوترها و لپ‌تاپ‌ها به کار می‌روند و اغلب SSD های M.2 PCIe با آن‌ها سازگاری دارند. لازم به ذکر است نرخ سرعت این نوع SSD ها به صورت ضریب عددی در کنار نسل درگاه PCIe ذکر می‌شود به عنوان مثال PCIe Gen3 X4 یا .PCIe Gen4 X4

SSD های PCIe در اندازه ۲۲×۴۰ و ۲۲×۶۰ و ۲۲×۸۰ میلی‌متر ساخته می‌شوند که مدل‌های کوچک‌تر دارای ظرفیت و سرعت کمتری هستند. مادربردهای کامپیوتری رومیزی قادر به پشتیبانی از هر سه مدل هستند اما مادربردهای لپ‌تاپ‌ها فقط از یک مدل پشتیبانی می‌کنند. بنابراین توصیه می‌کنیم پیش از خرید این نوع SDD ها برای لپ‌تاپ از برخورداری دستگاه‌تان از درگاه PCIe و سایز قابل قابل پشتیبانی آن مطمئن شوید.

• SSD های M.2 SATA 

SSD های M.2 SATA از نظر ظاهری و ابعاد مشابه اس اس دی های M.2 PCIe هستند اما سرعت آن‌ها تقریبا مانند SSD های ۲.۵ اینچی SATA می باشد. تنها تفاوت ظاهری SSD های M.2 SATA با انواع M.2 PCIe در نوع کانکتور آن‌ها خلاصه می‌شود که با یکدیگر متفاوت بوده و به راحتی قابل تشخیص هستند.

انواع حافظه SSD از نظر دوام و کاربرد

به طور کلی همه درایوهای SSD دارای حافظه‌های فلش NAND هستند اما این حافظه‌ها مانند یکدیگر نمی‌باشند. ماژول‌های حافظه NAND شامل سه نوع SLC، MLC و TLC هستند که دوام، سرعت و قیمت متفاوتی دارند. در این بخش می‌خواهیم به بررسی انواع حافظه SSD بر اساس دوام و کاربردشان بپردازیم که هنگام خرید حافظه SSD باید به آن‌ها توجه کنید:

• SLC

SLC به معنای سلول سطح واحد یا Single Level Cell است به این معنی که هر سلول فقط یک بیت را در خود ذخیره می‌کند و در نتیجه مقدار هر سلول صفر یا یک است. این نوع از حافظه SSD به دلیل تراکم پایین، مقاومت بیشتری در مقایسه با سایر انواع SSD دارد و مقاومت و دوام بالا باعث می‌شود برای سازمان‌های صنعتی مناسب باشند.

اگر چه تراکم پایین، مزیت مهمی برای SLC ها محسوب می‌شود اما منجر به افزایش قیمت آن‌ها به ازای ذخیره هر واحد می‌شود و در نهایت قیمت SLC سه برابر MLC می‌شود. مصرف انرژی کمتر و سرعت بالاتر از جمله تفاوت‌های SLC در مقایسه با دیگر SSD هاست.

• eMLC

eMLC از نظر کارایی چیزی بین MLC و SLC به شمار می‎‌رود یعنی طول عمرش کمتر از SLC و بیشتر از MLC است و با ذخیره ۲ بیت در هر سلول از تراکم بالاتری نسبت به SLC برخوردار می‌باشد. این نوع SSD ها با ۲۰ تا ۳۰ هزار چرخه نوشتن/پاک کردن، قیمت پایین‌تر و تحمل کمتر نسبت به SLC در سازمان‌هایی با حجم کاری کم به کار می‌روند.

• MLC

MLC، نوعی NAND دارای عملکرد متوسط با درجه مصرف‌کننده است و برای مصرف‌کننده در تلفن، دوربین و وسایل مشابه استفاده می‌شود. از آن‌جایی که هر سلول MLC قادر به ذخیره ۲ بیت می‌باشد، مقدار سلول عددی بین ۰ تا ۳ یا به عبارت دیگر ۴ حالت است. قیمت این نوع از SSD ها حدود ۲ تا ۴ برابر کمتر از SLC است اما سرعت نوشتن پایین‌تری دارد.

همچنین به دلیل افزایش مقادیر در هر سلول در MLC، میزان خطا نیز افزایش می‌یابد و در نتیجه در آن‌ها از تعدادی کد تصحیح خطا در هر بلوک استفاده می‌شود. ۳ تا ۱۵ هزار چرخه نوشتن/پاک کردن در هر سلول، زمان پاک کردن ۲.۵ تا ۳.۵ میلی ثانیه و تراکم بالا از دیگر ویژگی‌های MLC هستند که باعث می‌شوند قیمت SLC تا سه برابر بیشتر از آن باشد.

• TLC

TLC، یکی از انواع NAND با عملکرد پایین و قیمت نسبتا ارزان است که توسط سامسونگ پشتیبانی می‌شود. این نوع SSD ضمن قدرت و الزامات تصحیح خطای بالا، سطح پوشانندگی زیادی نیز دارد. TLC معمولا در جاهایی که هدف بیشتر خواندن است، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در مجموع اگر داده‌های شما استاتیک است یعنی تعداد پاک کردن و نوشتن کمی دارید، پیشنهاد می‌کنیم TLC را انتخاب کنید؛ اما در صورتی که برنامه‌های متوسط تا سنگین می‌نویسید، ویرایش یا پاک می‌کنید برای شما MLC یا SLC مناسب است.

ظرفیت حافظه SSD

یکی دیگر از مهم‌ترین نکاتی که هنگام خرید حافظه SSD باید به آن توجه کنید، ظرفیت آن است. در واقع حافظه‌های SSD، ظرفیت‌های مختلفی دارند که براساس نیاز خود باید مناسب‌ترین مدل را انتخاب کنید. رایج‌ترین ظرفیت‌های SSD ها عبارتند از:

• ظرفیت ۱۲۰ تا ۱۲۸ گیگابایت

SSD های ظرفیت ۱۲۰ تا ۱۲۸ گیگابایت جزو ارزان‌ترین انواع آن هستند که بهتر است تا حد ممکن از خریدشان خودداری کنید. در واقع بعد از نصب ویندوز و برنامه‌های مورد نیاز، تقریبا کل حافظه آن‌ها پر می‌شود و دیگر فضایی برای ذخیره‌سازی اطلاعات شخصی ندارند.

• ظرفیت ۲۴۰ تا ۲۵۶ گیگابایت

 SSD های ظرفیت ۲۴۰ تا ۲۵۶ گیگابایت، فضای زیادی را برای کاربران فراهم می‌کنند و تا حدودی جوابگوی استفاده‌های مختلف هستند. با نصب ویندوز و برنامه‌های مورد نیاز و تعدادی بازی روی آن‌ها، مقداری فضا هم برای ذخیره فایل‌های شخصی خواهید داشت.

• ظرفیت ۴۸۰ تا ۵۱۲ گیگابایت

SSD ها با ظرفیت ۴۸۰ تا ۵۱۲ گیگابایت برای استفاده‌های شخصی و روزمره مناسب بوده و قیمت مناسبی دارند. با خرید این SSD ها دیگر فضای کافی برای استفاده‌های مختلف خواهید داشت.

• ظرفیت ۱ ترابایت

SSD های ظرفیت ۱ ترابایتی دارای فضای کافی برای نصب بازی‌ها، برنامه‌ها و انواع فایل‌های شخصی هستند. البته این SSD ها، قیمت بالایی دارند و هزینه زیادی روی دست‌تان می‌گذارند.

بهترین برندهای حافظه SSD

در این بخش می‌خواهیم به سراغ معرفی بهترین برندهای حافظه‌های SSD برویم که هنگام خرید این حافظه‌ها بهتر است آن‌ها را انتخاب کنید. در حال حاضر بهترین برندهای SSD ها شامل موارد زیر هستند:

• سامسونگ

شرکت سامسونگ که جزو سازندگان برتر گوشی هوشمند و لوازم جانبی است، بهترین SSD های جهان را نیز می‎‌سازد. SSD های میان‌رده این شرکت با پسوند EVO به فروش می‌رسند و البته محبوبیت زیادی نیز دارند. SSD های PRO سامسونگ هم کارایی تخصصی دارند و برای گیمینگ وکارهای سنگین مناسب هستند. SSD های PRO گران‌قیمت هستند ولی SSD های EVO ارزان‌تر هستند.

• کروشیال

Crucial، یکی دیگر از بهترین برندهای SSD محسوب می‌شود که فروش بالایی در سراسر جهان دارد. این برند مدتی پیش ارزان‌ترین SSD ظرفیت بالای دنیا با نام ۵۲۱۰ ION را تولید کرد و همچنین رم پرسرعت Crucial T700 با سرعت خواندن ۱۲۴۰۰ مگابیت بر ثانیه را عرضه کرد.

• اینتل

شرکت اینتل، دیگر برند مطرح سازنده انواع SSD است و اس اس دی های این شرکت، پایداری و عملکرد خوبی دارند. SSD های سری ۶ اینتل، محصولاتی میان‌رده محسوب می‌شوند که برای استفاده‌های معمولی مناسب هستند؛ در حالی که SSD های سری Optane اینتل برای بازی و کارهای سنگین به کار می‌روند و البته قیمت بالایی دارند.

• وسترن دیجیتال

شرکت Western Digital، یکی از قدیمی‌ترین سازندگان انواع هارد و اس اس دی است و محصولاتش محبوبیت و فروش بالایی دارند. SSD های وسترن دیجیتال علاوه بر کیفیت بالا، قیمت مناسبی دارند و در مقایسه با محصولات دیگر برندهای خوب، ارزان‌تر هستند.

• کینگستون

شرکت Kingston، یکی دیگر از تولیدکنندگان شناخته شده انواع SSD است و محصولاتش قیمت مناسب و به‌صرفه دارند. البته SSD های این شرکت به انواع مختلف تقسیم می‌شوند و برای نیازهای متفاوت ساخته می‌شوند. البته برخی انواع SSD برند کینگستون، گران هستند مانند KC3000 که می‌تواند تا سرعت ۷۰۰۰ مگابایت بر ثانیه را ارائه ‌کند.