مادربردها، یکی از قطعات اصلی و مهم کامپیوترها هستند که دیگر قطعات مانند پردازنده و رم روی آن قرار می‌گیرند. در واقع وظیفه اصلی مادربرد، اتصال بخش‌های مختلف سیستم و ایجاد ارتباط بین اجزای مختلف می‌باشد. از آن‌جایی که مادربرد نقشی اساسی در عملکرد کامپیوتر دارد، باید هنگام خرید آن حسابی وسواس به خرج دهید تا مادربردی مناسب را انتخاب کنید.

انواع مادربرد براساس نوع کاربرد

مادربردها را می‌توان براساس نوع کاربردشان به دو دسته دسکتاپ و سرور تقسیم‌بندی کرد. مادربردهای سرور در بخش تجاری به کار می‌روند و از آن‌ها برای پردازش حجم بالایی از اطلاعات استفاده می‌شود. مادربردهای دسکتاپ نیز توسط شرکت‌های مختلف در مدل‌های متنوع تولید می‌شوند و از پردازنده‌های INTEL  یا AMD پشتیبانی می‌کنند.

لازم به ذکر است که مادربردهای دسکتاپ INTEL یا AMD هر یک در نسل‌های مختلف و با تراشه‌های متنوع تولید می‌شوند. در واقع هر نسل از مادربردها با برخورداری از تراشه‌های متفاوت، امکانات مختلفی را برای کاربر به ارمغان می‌آورند.

انواع مادربرد براساس نوع فاکتور

از طرف دیگر مادربردها براساس شکل و فرم فاکتور به 4 دسته زیر تقسیم می‌شوند:

• فرم فاکتور Mini-ITX

مادربردهای Mini-ITX دارای ابعاد ۱۷x۱۷ سانتی‌متر هستند و در نتیجه برای کامپیوترهایی با کیس‌های کوچک مناسب هستند. یکی از مزایای مادربردهای با فرم فاکتور Mini-ITX، قیمت پایین آن‌هاست و البته معایب مهمی نیز مانند عدم پشتیبانی از چند کارت گرافیک را دارند. همچنین مادربردهای Mini-ITX از یک اسلات PCIe، 4 پورت ساتا و 2 اسلات RAM برخوردار هستند.

• فرم فاکتور Micro-ATX

 مادربردهای فرم فاکتور Micro-ATX کمی از مادربردهای دارای فرم فاکتور Mini-ITX، بزرگتر هستند و برای استفاده در کیس‌های جمع‌وجور مناسب هستند. ماردبردهای فرم فاکتور Micro-ATX نسبت به مادربردهای فرم Mini-ITX، درگاه‌های PCIe بیشتری دارند و می‌توانند تا 4 اسلات را در خود جای دهند. همچنین مادربردهای این دسته دارای 4 تا 8 پورت ساتا هستند و می‌توانید تا 3 کارت گرافیک را روی آن‌ها نصب کنید.

• فرم فاکتور ATX

مادربردهای فرم فاکتور ATX دارای ابعاد ۵/۳۰x۴/۲۴ سانتی‌متر هستند و در نتیجه برای کیس‌های متوسط یا بزرگ مناسب هستند. یکی از مزایای مادربردهای فرم فاکتور ATX  این است که قابلیت ارتقای زیادی دارند و می‌توانید تا 4 کارت گرافیک را به صورت همزمان روی آن‌ها نصب کنید. تعداد پورت‌های ساتا روی مادربردهای فرم فاکتور ATX بین 4 تا 12 عدد است و از 2 تا 8 اسلات برای نصب RAM برخوردارند.

• فرم فاکتور E-ATX

مادربردهای فرم فاکتور E-ATX، نسخه پیشرفته‌تری از فرم فاکتور ATX هستند و ابعاد آن‌ها ۵/۳۰x۷/۲۷ سانتی‌متر می‌باشد. ابعاد مادربرد E-ATX از سایر مادربردها بزرگتر است و البته قیمت آن‌ها نیز بیشتر می‌باشد. اگر از سیستم خود برای کارهای سنگین گرافیکی مانند رندر گرفتن تصاویر سه بعدی یا ویرایش ویدئو استفاده می‌کنید، بهتر است به سراغ مادربردهای فرم فاکتور E-ATX بروید. مادربردهای دارای فرم فاکتور E-ATX از 4 کارت کارت گرافیک، 8 اسلات RAM و 8 اسلات PCIe پشتیبانی می‌کنند.

نکاتی برای خرید مادربرد 

از آن‌جایی که مادربردها، یکی از مهم‌ترین قطعات کامپیوترها محسوب می‌شوند، بهتر است در خرید آن دقت کرده و به نکات زیر توجه کنید:

• تعداد اسلات‌های پی‌سی‌آی PCI

یکی از نکات مهمی که هنگام خرید مادربرد باید به آن توجه کنید، تعداد اسلات‌های پی‌سی‌آی (PCI) روی آن است. از این اسلات‌ها برای اتصال کارت‌های صدا، مودم، تلویزیون و شبکه استفاده می‌شود و تعداد آن‌ها روی مادربردهای مختلف، فرق دارد.

• ورودی‌های USB

پورت‌های USB که حتما آن‌ها را روی سیستم عامل قبلا دیده‌اید، اجزای خارجی سیستم مانند موس و کیبورد را به مادربرد متصل می‌کنند. اتصال توسط پورت‌های USB، بهتر و سریع‌تر از پورت‌های دیگر است و امروزه بیشتر اتصال‌ها با این پورت‌ها انجام می‌شود. تعداد پورت‌های USB در مادربردهای مختلف متفاوت است.

• سوکت پردازنده در انواع مادربرد

سوکت پردازنده، بخشی از پردازنده است که به مادربرد متصل می‌شود. از آن‌جایی که سوکت‌های پردازنده‌های دو شرکت اینتل و  AMD، طراحی یکسانی ندارند باید قبل از خرید مارد برد بدانید که از پردازنده‌های کدام شرکت قرار است استفاده کنید. در واقع اگر پردازنده شما اینتل است باید مادربردهای اینتل را بخرید و در صورتی که از پردازنده AMD استفاده می‌کنید باید به سراغ مادربردهای AMD بروید.

از طرف دیگر هر یک از پردازنده‌های AMD و اینتل دارای نسل‌های مختلفی هستند؛ به عنوان مثال اگر از پردازنده نسل 12 یا 13 اینتل استفاده می‌کنید باید مادربرد شما مجهز به سوکت مورد نیاز برای آن باشد.

• اسلات‌های رم RAM 

از اسلات‌های رم RAM برای اتصال رم به برد اصلی استفاده می‌شود و مادربردهای مختلف دارای تعداد اسلات‌های رم متفاوتی هستند. مادربردها حداقل باید از یک اسلات رم برخوردار باشند.

مادربرد گیمینگ

گیمرها از جمله کاربرانی هستند که به مادربردی پیشرفته با قابلیت‌های ویژه نیاز دارند تا بازی بی‌نقصی را تجربه کنند. از آن جایی که ساعت‌ها بازی باعث بالا رفتن حرارت سیستم می‌شود بهتر است مادربردی را برای گیمینگ انتخاب کنید که دارای حرارت‌گیرهای کارآمد باشد.

همچنین مادربردهای گیمینگ باید قابلیت نصب چندین کارت گرافیک را داشته باشند. از طرف دیگر معمولا هنگام بازی، فشار زیادی به مادربرد وارد می‌شود و در نتیجه بهتر است در مادربرد گیمینگ از قطعات باکیفیت استفاده شود.

بهترین برندهای مادربرد

در حال حاضر انواع مادربردها در مدل‌های مختلف توسط برندهای زیادی تولید می‌شوند اما بهترین برندهای تولید کننده مادربرد عبارتند از:

• مادربرد ایسوس

شرکت ایسوس از جمله بهترین تولیدکنندگان انواع ابزارهای الکترونیکی است و مادربردهای ساخته شده توسط این شرکت نیز کیفیت بالایی دارند. مادربردهای ایسوس علاوه بر کیفیت مناسب، قیمت مقرون به‌صرفه‌ای دارند. در واقع شرکت ایسوس با بهینه کردن اسلات‌ها و بالا بردن کارآیی، قیمت مادربردهای خود را کاهش داده است.

• مادربرد گیگابایت

شرکت گیگابایت از جمله تولیدکنندگان قطعات سخت‌افزاری کامپیوترهاست که مادربردهای باکیفیتی را نیز تولید می‌کند. مادربردهای شرکت گیگابایت از کیفیت عالی و عمر طولانی برخوردارند. مادربردهای H310M S2H LGA 1151 Motherboard و H110M-S2PH LGA 1151 Motherboard از جمله پرفروش‌ترین مادربردهای گیگابایت در بازار هستند.

قیمت مادربرد کامپیوتر

مادربرد از جمله مهم‌ترین قطعات به کار رفته در کامپیوترهای دسکتاپ است و به همین دلیل جزو گران‌ترین قطعات کامپیوتر محسوب می‌شود. البته انواع مادربرد براساس مدل، قابلیت‌ها، تعداد اسلات‌ها و برند دارای قیمت‌های مختلفی هستند.

اگر یک کاربری معمولی هستید که از کامپیوتر خود برای امور روزمره مانند تماشای فیلم یا جستجو در وب استفاده می‌کنید، به سراغ مادربردهای معمولی بروید. البته اگر می‌خواهید از سیستم خود برای امور حرفه‌ای مانند گیمینگ یا طراحی استفاده کنید، مادربردهای پیشرفته برای شما مناسب هستند هر چند که قیمت بالاتری دارند.