پاور کامپیوتر

پاور یا منبع تغذیه کامپیوتر، یکی از مهم‌ترین قطعات کامپیوتر است که برق شهری AC را دریافت می‌کند، آن را تبدیل به جریان DC می‌کند و به دیگر اجزا مانند مادربرد، خنک‌کننده، هارد و فن‌ها می‌فرستد. در نتیجه انتخاب پاور مناسب برای کامپیوتر، اهمیت زیادی دارد.

پاور کامپیوتر چگونه کار می کند؟

همان‌طور که در ابتدا گفتیم پاور یا منبع تغذیه، دستگاهی است که برق مورد نیاز دیگر اجزای الکترونیکی را تامین می‌نماید. در واقع پاور، برق متناوب (AC) را که از پریز دیواری دریافت می‌کند، تبدیل به برق مستقیم (DC) نموده و آن را به دیگر قطعات ارسال می‌کند. فرآیند کلی کار پاور یا منبع تغذیه در مراحل زیر خلاصه می‌شود:

1. تبدیل برق متناوب (AC) به برق مستقیم (DC)

در این مرحله پاور، برق متناوب دریافتی از پریز برق را به برق مستقیم تبدیل می‌کند تا انرژی مورد نیاز قطعات سیستم را تامین کند. این فرآیند تبدیل توسط اجزای الکترونیکی داخل پاور انجام می‌شود.

2. انتخاب و تامین ولتاژ مناسب

پاور کامپیوتر باید با توجه به نیازهای اجزای الکترونیکی مختلف، ولتاژ مناسب را تامین نماید. منبع تغذیه یا پاور معمولا ولتاژهای مختلفی مانند 5، 12 و 3.3 ولت را تامین می‌کند.

3. ارسال برق به اجزای مختلف

در این مرحله پاور بعد از تبدیل برق متناوب به برق مستقیم و تامین ولتاژ مناسب، جریان را به قطعات دیگر سیستم ارسال می‌کند.

4. مدیریت توان

پاور کامپیوتر از قابلیت مدیریت توان نیز برخوردار است به این معنا که مقدار توان مصرفی را با توجه به میزان مورد نیاز دستگاه تنظیم می‌کند. مدیریت توان مصرفی به عملکرد بهینه سیستم کمک می‌کند و موجب جلوگیری از اتلاف انرژی می‌شود.

انواع پاور کامپیوتر بر اساس نحوه اتصال

پاورهای کامپیوتر براساس نوع کابل کشی به سه دسته اصلی زیر تقسیم می‌شوند:

• پاور غیر ماژولار (Non-Modular)

در پاورهای غیر ماژولار که قیمت ارزان‌تری نسبت به بقیه انواع پاور دارند، همه کابل‌ها به صورت پیش‌فرض روی منبع تغذیه قرار گرفته است. در این دسته از پاورها، قابلیت جداسازی سیم‌های اضافی وجود ندارد و البته امکان افزودن کابل به آن‌ها نیز وجود ندارد.

• پاور نیمه ماژولار (Semi-Modular)

در پاورهای نیمه ماژولار که میان رده محسوب می‌شوند، نیمی از کابل‌ها بر روی پاور قرار می‌گیرند و نیم دیگر نیز ماژولار هستند. در این دسته از پاورها یک کابل با کانکتور 24 پین اتصال به مادربرد، یک کابل با کانکتور 8 پین سی پی یو و یک عدد کابل PCIe برای کارت گرافیک به صورت لحیم‌شده وجود دارد و کانکتورهای SATA نیز مدیریت بقیه کابل‌ها را به عهده دارند.

• پاور فول ماژولار (Full-Modular)

در پاورهای فول ماژور که جزو گران‌ترین پاورها به شمار می‌رود، همه کابل‌ها به صورت ماژولار می‌باشند و هیچ کابلی بر روی پاور قرار ندارد. کابل‌ها در این دسته از پاورها توسط کاربران نصب می‌شوند و در نتیجه از شلوغی کیس هم پیشگیری می‌شود. از طرف دیگر با انتخاب پاور فول ماژولار، سیستم خنک‌کننده نیز به خوبی کار می‌کند.

اندازه پاور کامپیوتر

پاور یا منبع تغذیه کامپیوتر در اندازه‌های مختلف تولید می‌شود و دارای هشت استاندارد اندازه مختلف است. در اینجا به صورت مختصر به توضیح رایج‌ترین استانداردهای اندازه پاور می‌پردازیم:

• پاور با استاندارد اندازه ATX

اغلب پاورهای موجود در بازار در استاندارد اندازه ATX‌ هستند و البته بیشتر کیس‌ها نیز با این استاندارد سازگار می‌باشند. عرض پاورهای ATX برابر با 150 میلی‌متر بوده و ارتفاع آن‌ها نیز 86 میلی‌متر است. البته این دسته از پاورها دارای سه اندازه طول مختلف هستند؛ پاورهای ATX 12V/BTX دارای طول 140 میلی‌متر و پاورهای بزرگ دارای طول 180 میلی‌متر هستند و پاورهای ATX- EPS  از طول 230 میلی‌متر برخوردارند. هر چقدر طول پاور بیشتر باشد، اندازه آن بزرگتر بوده و قادر به تامین توان بیشتری خواهد بود.

• پاور با استاندارد اندازه‌ SFX

طول، عرض و ارتفاع پاورهای SFX به ترتیب برابر با 100، 125 و 63.5 میلی‌متر است. پاورهای استاندارد اندازه SFX کوچک‌تر از پاورهای ATX هستند و البته از نظر توان چیزی کم ندارند. هرچند پاورهای SFX گران‌تر از پاورهای ATX هستند و در نتیجه بهتر است در صورتی آن‌ها را بخرید که به پاوری با ابعاد کوچک‌تر نیاز داشته باشید.

• پاور با استاندارد اندازه‌  TFX

عرض پاورهای TFX برابر با 85 میلی‌متر است که کمتر از عرض پاورهای ATX و SFX است بنابراین این پاورها به دلیل ابعاد کوچک تنها قابلیت نصب در مینی کیس‌ها را دارند. ارتفاع پاورهای TFX نیز 64 میلی‌متر و طول آن‌ها 175 میلی‌متر است. همچنین حداکثر توان این دسته از پاورها برابر با 400 وات است که آن را برای فعالیت‌های روزمره مناسب می‌کند اما برای فعالیت‌هایی مانند گیمینگ مناسب نیست.

اجزا و قطعات داخلی منبع تغذیه

اجزا و قطعات داخلی پاور کامپیوتر با توجه به نوع و قابلیت‌های آن کمی متفاوت می‌شود اما در حالت کلی قطعات داخلی منبع تغذیه کامپیوتر عبارتند از:

• ترانسفورماتور (Transformer)  

ترانسفورماتور در پاور کامپیوتر، کار تبدیل ولتاژ و جریان از یک مقدار به مقدار دیگر را بدون تغییر توان فعال (واقعی) انجام می‌دهد. تغییر ولتاژ خروجی ترانسفورماتور به نیازهای دستگاه‌های متصل به پاور بستگی دارد.

• دیودها (Diodes)

از دیود در پاور به منظور تعیین جهت جریان الکتریکی استفاده می‌شود. در واقع دیودها نوعی دروازه برقی هستند که جریان را فقط در یک جهت عبور می‌دهند.

• کندنساتورها (Capacitors) 

کندنساتورها در پاور کامپیوتر برای ذخیره انرژی الکتریکی و انجام تنظیم و تثبیت ولتاژ خروجی پاور به کار می‌روند.

• ترانزیستورها (Transistors)

از ترانزیستورها به عنوان سوئیچ الکترونیکی برای کنترل جریان الکتریکی در قطعات مختلف پاور استفاده می‌شود.

• مقاومت‌ها (Resistors)

از مقاومت‌ها در ادوار داخلی پاور به منظور کنترل جریان الکتریکی و تخمین انرژی استفاده می‌شود.

• آی سی‌ها (Integrated Circuits)

آی سی‌ها به عنوان چیپ‌های الکترونیکی برای کنترل و محافظت از ولتاژ و جریان خروجی پاور به کار می‌روند.

• قطعات حفاظتی (Protection Circuits)

قطعات حفاظتی برای پیشگیری از تخریب یا از دست رفتن کارکرد در اثر وقایعی مانند افزایش ولتاژ، جریان بالا، دمای بالا، اتصال‌های نادرست و مشکلات مشابه مورد استفاده قرار می‌گیرند. قطعات حفاظتی در پاور نیز از وقوع خرابی‌ها و تغییرات ناخواسته جلوگیری می‌کنند و از دستگاه‌ها و تجهیزات متصل به پاور محافظت می‌نمایند.

• خنک‌کننده‌ها (Cooling Elements)

در پاورهای دارای توان بالا از سیستم خنک‌کننده برای خنک‌سازی و عملکرد بهینه قطعات داخلی استفاده می‌شود.

• دیاکه‌ها (Inductors) 

دیاکه‌ها در پاورهای کامپیوتر به تثبیت و تنظیم جریان الکتریکی کمک می‌کنند.

بهترین برند پاور کامپیوتر

 در حال حاضر پاورهای کامپیوتر توسط برندهای مختلفی تولید و عرضه می‌شوند. البته از آن‌جایی که این قطعه نقش مهمی در سیستم شما دارد بهتر است مدلی مناسب از برندهای معتبر را انتخاب کنید. دو برند معتبر تولیدکننده پاور کامپیوتر عبارتند از:

• پاور کامپیوتر تسکو

شرکت تسکو از جمله معتبرترین تولیدکنندگان پاور کامپیوتر است که محصولاتش از کیفیت بالایی برخوردارند.  دو مدل پاور تسکوی TP 570W Computer Power Supply و TP 620W Computer Power Supply از جمله محبوب‌ترین پاورهای این برند هستند.

• پاور کامپیوتر گرین

شرکت گرین از جمله بهترین تولیدکنندگان HDVHKD انواع ابزارهای الکترونیکی است و سابقه درخشانی در تولید انواع قطعات کامپیوتر دارد. پاورهای شرکت گرین نیز در انواع و مدل‌های متنوعی تولید می‌شوند و از کیفیت بالایی برخوردارند.

ایسوس (ASUS)، کولر مستر (Cooler Master)، دیپ کول (DeepCool) و ترمالتیک (Thermaltake) از جمله دیگر تولیدکنندگان پاور یا منبع تغذیه کامپیوتر هستند و پاورهای کامپیوتر آن‌ها پرفروش و محبوب هستند.